Met een dove mevrouw eten

In Paddepoel staat een lage flat met appartementen van Wooncentrum Noorderbrug  waar onder andere doven of zeer slecht horenden met meervoudige problematiek wonen en professionele begeleiding krijgen. Voor deze mensen worden regelmatig vrijwilligers gevraagd. Hoe leer je als vrijwilliger om te gaan met doven met een verstandelijke beperking? Het lijkt immers niet de meest makkelijke groep om contact mee te maken.

Mimiek

Josefien Harmsen (54) die een keer per week met een dove mevrouw eet wil wel uitleggen hoe zij met deze uitdaging omgaat.“Je kan heel veel met elkaar aankijken. Je  gezichtsuitdrukking, je mimiek is heel belangrijk. Je kan ook laten zien wat je bedoelt of je schrijft het op. Dan hoef je niet eens zo heel veel gebarentaal te kennen. De mensen zijn zo blij als je al een beetje moeite doet. Het is wat dat betreft heel dankbaar werk. Het is belangrijk dat je open staat voor iemand die anders is en een andere taal gebruikt. Iemand die anders kijkt en denkt. Je hoeft helemaal niet ergens goed in te zijn als je er maar voor wil gaan.”

Beelddenker

Josefien kwam bij het wooncentrum terecht omdat ze al was begonnen aan een cursus gebarentaal en het dan ook in de praktijk wilde brengen.  “Waarom ik gebarentaal wilde leren? Ik ben een beelddenker en denk dus minder in woorden en het maken van gebaren voelt heel dichtbij jezelf, het is heel lichamelijk. Het gaf een soort stevigheid in mezelf. Het is een taal die bij me past. Ik vind het een verrijking.”

Een beschermd leven

Josefien doet dit werk sinds drie jaar. “Voor de mevrouw bij wie ik eet gaat  het vooral om de sociale contacten. Ze doet niet graag met een groep mee want haar niveau is misschien ook een beetje hoger dan dat van de rest. We doen heel simpele dingen maar voor haar is dat al heel veel. Ik heb een goede band met haar gekregen en leer nog steeds van haar, want  ik vergeet de gebaren ook nog wel eens. Soms doen we spelletjes. Ik probeer haar ook te activeren om eens ergens heen te gaan. Ze leeft een heel besloten en beschermd leven. In het verleden heb ik ook een man van 66 begeleid. Bij deze meneer was moeilijker te begrijpen wat hij wilde. Hij gebaarde zonder ook met zijn mond de woorden te vormen, wat het extra lastig maakte.”

Simpel en uitdagend

“Ik word  vrijgelaten in hoe ik omga met deze mevrouw. In het begin vond ik dat wat lastig want wat verwachtten ze nu precies van mij dat ik doe? Als ik hulp nodig heb zijn er hier natuurlijk professionele begeleiders.”  Josefien heeft in het verleden in de kinderopvang gewerkt, met dak- en thuislozen, verstandelijk beperkten en ze heeft een eigen coaching praktijk gehad.

“Het liefst zou ik mijn eigen werk creëren, iets dat precies bij me past. Ik ben in de wijk waar ik woon bezig met de G100, een burgerinitiatief maar dat is best ingewikkeld. Het werk dat ik hier doe is lekker ontspannen, simpel en toch zit er nog uitdaging in.”

Het wooncentrum is altijd opzoek naar enthousiaste vrijwilligers. Er worden bijvoorbeeld ook mensen gevraagd om  met een groepje dove mensen de avond vierdaagse te lopen.

https://www.sheerenloo.nl/in-de-buurt/de-noorderbrug

tekst en foto:  Jeanet Verveer