Bekijk ’t eens van de andere kant!
‘Kent u dat, dat u hollend naar het station, want de trein vertrekt al bijna en u móét ‘m halen, in een hondendrol trapt, nog nèt niet uitglijdt, nog nèt uw trein haalt, en dat u dan door de aantrekkelijke reiziger die tegenover u zit en met wie u dolgraag een praatje zou willen maken, met een vies gezicht wordt aangekeken omdat u naar poep stinkt? Kent u dat gevoel?’
Omdenken!
Dan zou het fijn zijn als je via Ontwikkellink bij NLP-trainer en coach Anita Schelling de voor vrijwilligers gratis workshop met bovenstaande titel had gevolgd. Dan zou je hebben geweten dat je tegen een hoop lastige situaties ook anders aan kunt kijken; dat je je niet hoeft te schamen over iets waar je niets aan kunt doen; dat je niet tegen jezelf hoeft te zeggen dat je een sufferd bent omdat je niet beter hebt opgelet. En dan vind je misschien de ruimte in je hoofd en hart om met enige zelfcompassie naar de situatie te kijken en er de humor van in te zien. En mogelijkheden om de situatie wat makkelijker te maken. Misschien ligt er wel een achtergelaten plastic tas op de vloer – ‘Tja die treinen van tegenwoordig, die worden niet goed opgeruimd’ – waar je je schoenen in kwijt kunt!
Herkaderen
Anita zou dit ‘herkaderen’ noemen. Je kunt de situatie niet veranderen, maar je kunt er wel met een andere bril naar kijken. Je plaatst dan ‘een andere beleving om de situatie’ (sic). Een deelneemster aan de workshop vertelt dat ze vaak zó boos wordt op haar buren die hun auto voor haar oprit zetten, waardoor zij er niet uit kan. Niet met de auto, soms zelfs niet met de fiets. Wat een irritante rotburen heeft ze toch! Ik opper voorzichtig dat ze dit waarschijnlijk niet doen om haar dwars te zitten; ze zijn gewoon druk en onnadenkend. Ze begint helemaal te stralen, oh ja zo kun je er dus ook naar kijken! Haar oprit is nog steeds geblokkeerd, maar ze heeft er hopelijk iets minder last van, want ze realiseert zich dat de buren het niet doen om haar te pesten. Natuurlijk, voegt Anita eraan toe toe, zijn lang niet alle problemen op te lossen. Dan is het de kunst om te kunnen denken: ‘Shit. Punt.’
‘Zoals verwacht loopt alles anders’
Dat is de titel van een boek van Berthold Gunster (1959), grondlegger van het omdenken. Wat zijn de feiten en wat zijn je verwachtingen, kun je ze bijstellen, en zo niet, hoe ga je daar dan mee om? Hij vertelt bijvoorbeeld over een groepje verpleeghuisbewoners die heel graag weer eens een treinreisje wilden maken. Elke keer weer zaten ze teleurgesteld te wachten op de trein die nimmer kwam. Totdat men een coupé plaatste en een film liet draaien waarin je een veranderend landschap voorbij ziet komen… Wat is je reactie? Raar? Oneerlijk? Of juist geniaal? In ieder geval verbeterde deze vondst het gemoed van de bewoners aanmerkelijk èn voerden ze in de trein hele gesprekken!
‘Ik zie u graag’
Aan die prachtige Vlaamse manier om te zeggen dat je van iemand houdt, moet ik denken wanneer Anita een prachtig en herkenbaar voorbeeld geeft van de vele – soms irritante – manieren waarop je dit kunt zeggen. Zoals: ‘Wees voorzichtig, doe je gordel vast, kijk je wel goed uit.’ Bah, wat een bemoeizucht, kun je dan denken. Of zegt diegene eigenlijk: ‘Ik hou van je, ik wil dat het goed met je gaat, ik wil je niet kwijt.’ Dit voorbeeld herken ik; het doet me denken aan m’n overbezorgde moeder.
Tot slot: het gaat om wat er wèl kan i.p.v. wat niet kan. Niet denken in problemen maar in mogelijkheden.
Tekst en beeld: Magda Bootsma